Нарачанскі край любы сэрцу кожнага беларуса, нават калі ён не нарадзіўся ў гэтых краях. Яго называюць краем паэтаў і ваяроў, рамантыкаў і чыстых душой людзей. У гэты край ўлюбляешся з першага погляду і на ўсё жыццё.
Дзясяткі тысяч турыстаў і экскурсантаў штогод атрымліваюць асалоду ад навакольных краявідаў Нарачанскага краю, адпачываюць у яго здраўніцах і палатках, карыстаюцца дарамі прыроды, блукаюць па экалагічных сцежках, дыхаюць гаючым паветрам.
Для карпаратыўных груп арганізуюцца экскурсійныя паездкі з наведваннем нацыянальнага парку Нарачанскі, падрабязная праграма экскурсій прадстаўлена ў адпаведным раздзеле.
Дзяржаўная прыродаахоўная ўстанова нацыянальны парк Нарачанскі размешчана ў паўночна-заходняй частцы Мінскай вобласці на тэрыторыі Мядзельскага (96,0%) і часткова Вілейскага раёнаў (2,0%), на тэрыторыі Пастаўскага раёна Віцебскай вобласці (1,7%) і на тэрыторыі Смаргонскага раёна Гродзенскай вобласці (0,3%). Працягласць нацыянальнага парку з поўначы на поўдзень - 34 км, з захаду на ўсход - 59 км. Адміністрацыя знаходзіцца ў курортным пасёлку Нарач Мядзельскага раёна Мінскай вобласці.
Агульная плошча нацыянальнага парку Нарачанскі складае 97,3 тыс. га, з іх плошчу зямель (у асноўным, лясы і вадаёмы), перададзеных у склад нацыянальнага парку складае 66,8 тыс. га, або 68,7%. Астатнія землі ў межах нацыянальнага парку (31,3%) знаходзяцца ў падпарадкаванні іншых землеўладальнікаў і землекарыстальнікаў. Асноўнымі землекарыстальнікамі гэтай катэгорыі зямель з'яўляюцца сельскагаспадарчыя і іншыя арганізацыі. Практычна, тэрыторыя нацыянальнага парку займае 60% тэрыторыі Мядзельскага раёна.
У сувязі з тым, што тэрыторыя нацыянальнага парку ставiцца да асабліва ахоўных прыродных тэрыторый, дзе гаспадарчая дзейнасць абмежаваная або забароненая цалкам (запаведная зона), для вырашэння прыродаахоўных і сацыяльнаэканамічных задач за межамі нацыянальнага парку створана эксперыментальная леспаляўнічая гаспадарка «Мядзель» агульнай плошчай 52 тыс. га, якая з'яўляецца структурным падраздзяленнем ДПУ Нацыянальны парк «Нарачанскі». Такім чынам, плошча зямель парку сумесна з ЭЛОХ «Мядзель» складае 117,8 тыс. га.
Клімат Нарачанскага рэгіёну фарміруецца пад уздзеяннем паветраных мас Атлантычнага акіяна і носіць рысы умерана-кантынентальнага. Па iнфармацыi Рэспубліканскага гідраметэаралагічнага цэнтра сярэдняя шматгадовая тэмпература паветра складае тут +5,3° З з абсалютным максімумам +33° З і абсалютным мінімумам - 34° С. Адносная вільготнасць паветра вагаецца на працягу года ад 71 да 89%. За год выпадае 650-680 мм ападкаў, 67% з якіх прыпадае на цёплы час года (красавік-кастрычнік).
Тэрыторыя нацыянальнага парку Нарачанскі мае досыць складаную ландшафтную структуру. У яго межах, як і на тэрыторыі Паазер'я ў цэлым, пераважаюць узгорыста-марэнна-азёрныя ландшафты, якія характарызуюцца высокай ступенню засваення. Натуральная расліннасць захавалася пераважна па вяршынях пагоркаў і па днiшчам катлавін. Невялікімі контурамі ў паўночна-заходняй, паўночнай і на цэнтральнай частках нацыянальнага парку распаўсюджаны ўнікальныя для тэрыторыі рэспублікі камава-марэнна-азёрныя ландшафты, рэльеф якіх уяўляе сабой спалучэнне камавых, марэнных, радзей – азонавых пагоркаў і град з азёрамі, катлавінамі, лажбiнамi. Найбольш каштоўны і маляўнічы ўчастак такіх ландшафтаў размешчаны ў Свенцянской градзе – прыродны комплекс Блакітныя азёры.
Значную каштоўнасць з пазіцый захавання ландшафтнай разнастайнасці Нарачанскага краю ўяўляюць нешматлікія азёрна-балотныя комплексы (лесабалотны масіў, навокал возера Дзягiлi) і даліны малых рэк – Нарач і Малінаўка.
Гідраграфічная сетка нацыянальнага парку Нарачанскі прадстаўлена шматлікімі азёрамі, малымі рэкамі і гiдрамелiаратыўнымi каналамі. Асаблівую каштоўнасць уяўляюць азёры парку, якія аб'ядноўваюцца ў некалькі азёрных груп.
Расліннае покрыва займае звыш 50 тыс. га плошчы нацыянальнага парку. Тыповыя сасновыя лясы з ядлоўцам і рабінай у падлеску і з багаццем верасу, бруснiчнiку, лішайнікаў і імхоў. Распаўсюджаныя таксама бярозавыя і бярозава-асінавыя лясы, яловыя масівы і альшанiкi. У флоры рэгіёну сустракаюцца разнастайныя віды імхоў, лішайнікаў, багавіння, грыбоў і налічваецца каля 900 відаў вышэйшых раслін. Спіс рэдкіх і знікаючых відаў, занесеных у Чырвоную кнігу, складае каля 30 відаў.
На тэрыторыі нацыянальнага парку знаходзіцца шэраг каштоўных з фаўністычнага пункту гледжання прыродных аб'ектаў. Да іх ставяцца ўрочышча: Блакітныя азёры, Чарамшыца, Пасынкі, Рудакова.
Раён возера Нарач адрозніваецца разнастайнай фаунай. На тэрыторыі нацыянальнага парку жыве не менш 243 відаў наземных пазваночных жывёл: 10 відаў амфібій; 5 відаў рэптылій; не менш за 179 відаў гняздуюць і каля 40 відаў пералётных, якія зімуюць, залётных птушак; 49 відаў млекакормячых.
Гідраграфічная сетка нацыянальнага парку Нарачанскі прадстаўлена шматлікімі азёрамі, малымі рэкамі і гiдрамелiаратыўнымi каналамі. Асаблівую каштоўнасць уяўляюць азёры парку, якія аб'ядноўваюцца ў некалькі азёрных груп:
Асаблівае месца сярод водных аб'ектаў займае найбуйнейшае ў Беларусі возера Нарач, якое атрымала ў народзе назву «Беларускае мора», - найбольш буйное у Рэспубліцы. Размешчана ў Мядзельскім раёне, у басейне ракі Нарач. Яно з'яўляецца самым вялікім натуральным вадаёмам ў Беларусі. Яго плошча складае 79,6 кв. км, максімальная глыбіня – 24,8 м. Знаходзіцца на вышыні 165 м над узроўнем мора.
Возера налічвае больш за 20 відаў рыб. У мэтах захавання багацця возера прадугледжаны комплекс ахоўных мерапрыемстваў – вакол возера выдзелена водаахоўная зона з асаблівым рэжымам выкарыстання прыродных рэсурсаў.
Нарач уражвае велічынёй сваіх водных прастораў, якія займаюць усю бачную да самага гарызонта прастору. Калі глядзець на возера зверху, з самалёта, то кідаецца ў вочы яго круглявая форма і асіметрычны будынак катлавіны, якая складаецца з двух плес - Малога і Вялікага. На шэра-блакітным паверхні возера яркай зялёнай кропляй вылучаецца адзіны даўгаваты астравок.
Маляўнічыя берагі Нарачы здаўна прыцягвалі да сябе людзей, якія аддаюць перавагу спакойнаму адпачынку ў звыклых кліматычных умовах гарачым курортам поўдня. Багацце разнастайнай дзічыны, багатая рыбалка дазвалялі, як кажуць, адвесці душу і паляўнічым і рыбакам. Яны і пачалі першымі асвойваць Нарач. Найстаражытныя археалагічныя помнікі Нарачанскага краю адносяцца да мезаліту (сярэдняга каменнага веку) і датуюцца VII—VI тысячагоддзямi да н. э.
У час уваходжання Заходняй Беларусі ў склад Польшчы ў пачатку ХХ стагоддзя было пабудавана некалькі прыватных віл, рэстаранаў, яхт-клубаў, прыстань для парусных лодак. Неўзабаве пасля вызвалення Беларусі ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў на берагах Нарачанскіх азёр пачалі з'яўляцца першыя намётавыя мястэчкі.
Першае абследаванне Нарачанскага краю на прадмет прыдатнасці яго для будаўніцтва лячэбна-кліматычнай станцыі і бальнеялагічнага курорта праводзілася ў 1946 годзе. У канцы 50-х гадоў мінулага стагоддзя тут пачалося параўнальна спарадкаванае будаўніцтва устаноў для адпачынку і лячэння. У сакавіку 1963 года пачаў функцыянаваць санаторый Нарач. У 70-е - 80-е гг. адбывалася інтэнсіўнае асваенне ўзбярэжжа возера Нарач. За гэты час былі пабудаваны і прынялі адпачывальнікаў: санаторый Баравое (1974 г. - дарослае аддзяленне, 1979 г. - дзіцячае),санаторый Сосны (1976), аўтатурбаза Нарачанка(1978), тургасцiнiца Нарач(1982), пансіянат Будаўнік (1986), пансіянат Спадарожнік (1987), санаторый Белая Русь (1988), пансіянат Журавушка(1989). Пасля завяршэння будаўніцтва санаторыя Прыазёрны (1992) змяшчальнасць здраўніц курортнай зоны дасягнула 4 тыс. чалавек у зімовы перыяд і каля 6 тыс. чалавек летам.
Да канца 80-х гадоў на тэрыторыі Нарачанскага краю сфарміравалася адзіная ў Рэспубліцы Беларусь курортная зона з адпаведнай інфраструктурай. Аднак ведамасная прыналежнасць аб'ектаў турызму, адпачынку і лячэння не дазваляла вырашаць прыродаахоўныя задачы, якія ўзнікаюць на гэтай тэрыторыі.Для захавання статусу прыродаахоўнай тэрыторыі ў нацыянальным парку Нарачанскі ўстаноўлены функцыянальныя зоны з адпаведным рэжымам:
Нарматыўна-прававая база:
© Прыватнае навукова-вытворчае ўнітарнае прадпрыемства "Аўтаматызаваныя тэхналогіі турызму" Адрас прадпрыемства: 220007, Рэспубліка Беларусь, г.Мінск, вул. Суражская, 10, оф. 21 Час працы: пн-пт 09.00-18.00, абедзенны перапынак 13.00-14.00 Усе кантакты E-mail: адправіць паведамленне.
Падпісацца на
Інстаграм
YouTube-канал
Партал аб усіх анлайн-сэрвісах для камфортнага жыцця - Беларусь-анлайн |
Пераможца конкурсу Лепшы прадпрымальнік у сферы турызму Рэспублікі Беларусь Пасведчанне аб рэгістрацыі №1808 ад 9.08.2007 выдадзена Мінскім гарвыканкамам. УНП:190855081 Інфармацыя, размешчаная на гэтым інтэрнэт-партале Beltur.by, не з'яўляецца прапановай публічнай аферты.
Агенцтвам - супрацоўніцтва і рэгістрацыя
|